Danas se prisjećamo Vuka Stefanovića Karadžića, srpskog jezičkog i pravopisnog reformatora, koji je preminuo prije tačno 160 godina u Beču.
Život Vuka Stefanovića Karadžića obilježila je borba za reformu srpskog jezika, ali i sukob sa srpskom inteligencijom tog vremena. Bio je poznat po svom pravilu “piši kao što govoriš, čitaj kako je napisano”, koje je imalo za cilj da uvede fonetski pravopis u srpski jezik. Njegove reforme su značajno utjecale na razvoj srpske književnosti i jezika.
Vuk Karadžić je rođen 6. novembra 1787. godine u Tršiću kod Loznice, u porodici koja je doselila iz stare Hercegovine. Njegovo ime “Vuk” mu je nadjenuto kako bi se zaštitio od vještica i duhova koji su, prema narodnom vjerovanju, pokušavali da naude djeci u porodici Karadžić.
Njegovi napori da reformiše srpski jezik i pravopis nisu bili dobro prihvaćeni u to vrijeme, ali su kasnije postali temelj za razvoj modernog srpskog jezika. Zahvaljujući Vuku Karadžiću, slavenoserbski jezik koji je bio obrazovani, bio je potisnut, a srpski jezik je dobio fonetski pravopis koji je bliži narodnom govoru.
Vuk Karadžić je bio ne samo jezički reformator, već i istaknuti književnik. Njegovo djelo obuhvata prijevode narodne epohe, kao što su “Njegoševi Gorski vijenac” i “Dositejeve Basne”, ali i zbirke narodnih pjesama i priča. Njegovo istraživanje i prikupljanje narodne književnosti imalo je veliki uticaj na očuvanje srpske kulturne baštine.
Vuk Karadžić je bio poznat po svojim putovanjima i druženju sa najuglednijim evropskim intelektualcima tog vremena. Bio je u kontaktu sa braćom Grim, čuvenim njemačkim filolozima i piscima bajki, kao i sa mnogim drugim poznatim ličnostima. Njegovo djelovanje i angažman su bili od velikog značaja za promociju srpske kulture i jezika u Evropi.
Nažalost, Vuk Karadžić je suočen i sa porodičnom tragedijom. Izgubio je svoju suprugu i djecu, što je ostavilo dubok trag na njega. Ipak, njegova predanost jezičkoj reformi i književnosti nije oslabila.
Vuk Stefanović Karadžić je preminuo u Beču na današnji dan 1864. godine. Njegovi posmrtni ostaci su kasnije preneseni iz Beča u Beograd 1897. godine, gdje su sahranjeni pored njegovog prijatelja Dositeja Obradovića ispred Saborne crkve.
